‘Postmodern’ yabancılaşma için bir model önerisi

(tam metin)

‘Başka dünyalara ihtiyacımız yok. Aynalara ihtiyacımız var.’
Stanislaw Lem, Solaris, 1961

Işık Barış Fidaner

Frankfurt okulunun yol arkadaşlarından sayılan Marksist düşünür Alfred Sohn-Rethel, meta ve mübadele olgularını toplumsal etkinliklerde bilinçsizce işlev gösteren ‘gerçek soyutlamalar’ olarak açıklamış, bunların bilimsel söylemde bulunan ‘kavramsal soyutlamalar’ ile tarihsel bağını kurmuş, böylece 20. yüzyılın üretim biçiminde zihin emeği/kol emeği arasında bulunan pratik ayrışmanın kapitalist uygarlığın içinde bulunduğu düşünsel sınırlar ile ilişkisini ortaya çıkarmıştı [1]. Bu soyutlamalar aynı zamanda ‘yabancılaşma’ kavramının da temelini oluşturur [2].

asgari müşterek ve azami müşterek

(postmodern yabancılaşma)

asgari müşterek, hepimizde olduğunu bildiğimizdir. azami müşterek, kendi ilişkilerimizde gördüğümüzdür. ilki simgeselle, ikincisi imgeselle özdeştir. aradaki uçurumun aşılamazlığı da gerçek’i verir. müşterek dediğimizde asgari ve azami’nin karşıtlığı olan gerçek’i söylemiş oluruz.