Yaşadığınız zorlukları bana yazın:
Twitter: @BarisFidaner
Terimler için bkz: Sözlük 📖
Görce Yazıları‘nı takip eden ve okumayı sürdüren ama bazen anlamakta zorluk yaşayan okurlar için özel bir Yardım sayfası açmaya karar verdim. Tabi bu genel tarif bütün okurları içerse de her okur farklı yazılar karşısında farklı şeyler hissetmiştir. Bazı yazılar daha kolay, bazıları daha zor gelmiştir. Bazı yazılar daha anlamlı, bazıları daha anlamsız gelmiştir. Zorluk ve anlamsızlık hisleri okumayı terk etmek için yeterli bir sebep oluşturmaz.
Örnek: 2007’de Slavoj Žižek’in kitaplarını okumaya başladığımda birçok şeyi anlamasam da sık sık hoş ve anlamlı gelen şeylere rastladığım için ve bir şeyler öğrendiğimi hissettiğim için okumayı sürdürdüm. “Yazarın derdinin ne olduğunu kafamda netleştiremesem de hiç olmazsa zihin jimnastiği yapıyorum, bahsettiği konulardan haberdar oluyorum” diye düşündüm.
Bu tip düşünceler aslında bilinç ile bilinçdışı arasında bir çeşit sözleşmedir. Yazıları okumak isteyen taraf esasen bilinçdışıdır (bu yüzden merakın nedeni açıklanamaz) ama bilincin de bu konuda ikna edilmesi gerekir çünkü bilinç bilinçdışının yöneticisidir veya müdürüdür diye düşünün. İşlerin asıl yürütücüsü ve güdüleyicisi bilinçdışıdır ama işten kovulmamak için ara sıra bilince danışması, gönlünü hoş tutması, gururunu okşaması vb. gerekir.
Örnek: Bir paragrafı okumaya başladınız ama aklınız başka yerlere gitti ve dikkatiniz dağıldı. Bu durum karşısında bilinç derhal okuma işinin yarıda kesildiğini varsayacaktır ve bu sorunu çözmek için tedbirler almaya kalkacaktır. İşin aslı farklıdır. Paragrafı okurken dikkatinizin dağılması, okumanızla uyanan bilinçdışı düşünceler aracılığıyla okuma işinin devam ettiğine işaret eder.
Yani dikkatinizin dağılmasını bilgisayar ekranında donmuş ve yanıt vermeyen bir pencere gibi düşünebilirsiniz. Nasıl ki her pencere donduğunda bilgisayarı kapatıp açmak iyi bir çözüm değilse, dikkatiniz her dağıldığında bunu sorun etmek ve okuduğunuz şeyi terk etmek de iyi bir çözüm değildir. Nasıl ki donan pencereleri çözmek için önce sabır gösteriyorsanız, sonra da gerekirse programları güncelliyorsanız, dağılan dikkatinizi tekrar toparlayabilmeniz için de önce sabır, sonra da bir çeşit güncelleme gerekir.
İyi haber şudur: Dikkatinizi dağıtan bilinçdışı faaliyet zaten sizin için bu güncellemeyi oluşturmaktadır. Ama bilgisayardaki otomatik güncellemelerden farklı olarak bilinçdışı düşüncelerinizin ilerleyişini ölçemezsiniz. Bilinçdışınız size “güncelleme tamamlandı!” diye mesaj gönderemez.
Bu ilerleyişi ancak semptomlar yoluyla algılayabilirsiniz: Mesela durup dururken zihninizde beliren “alakasız” bir düşünce, dilinizden dökülen beklenmedik bir söz, rüyalarınıza giren konular, hatta yaptığınız sakarlıklarda ve yaşadığınız aksaklıklarda bilinçdışınızdan gelen semptomatik tezahürleri algılayabilirsiniz. Bu iş bilgisayar programlarında böcek (bug) tespit etmeye benzer.
Geri bildirim: Teorik ve etik bir kusur: ‘Böcekler ezilmek içindir’ — Işık Barış Fidaner | YERSİZ ŞEYLER
Geri bildirim: Anlam-tanesi — derleme | YERSİZ ŞEYLER