Ağızdan Kulağa, Kulaktan Ağıza — Işık Barış Fidaner

Hem ağız hem kulak gelen havayı geri gönderen organlardır ama birkaç farkla:

— Kulağa giren hava birkaç santimetre ileride kulak zarına çarpıp geri döner.
— Ağıza giren hava ise ciğerlerin dibine kadar yayıldıktan sonra geri gönderilir.

— Kulağa girip çıkan havanın işlevi ortamdaki fiziki ses dalgalarını iletmektir.
— Ağıza girip çıkan hava metabolizmaya katılır ve kimyasal bileşim değiştirir.

Ağız-kulak bağını kurmak içinse fizik-kimya yerine dil-analize başvurmalısınız:

— Dil ağızdan çıkanı kulağın duymasıdır.
— Analiz kulaktan gelenin ağızdan iadesidir.

Psikanaliz bu iki kanalı kolayca ayırt eder:

— Ağızdan çıkanı kulağın duyması bilinçli algılardır.
— Kulaktan gelenin ağızdan iadesi bilinçdışı sürçmelerdir.

Genel olarak laf işitmek insanın asabını bozar ama farkına varmadan yuttuğunuz imalar da içinize çöker. İşte ‘pis kanal iz’ kulaktan gelen sözlerin ruhta bıraktığı lekelerdir; ‘bir sözü hazmedebilmek’ derken mecazen bahsedilen süreç budur. Nasıl ki ağızdan yutulamayan gıdalar geri tükürülürse, kulaktan girip hazmı aksatan imalar da mecazen ‘geri tükürülür’.

Bu mecazi ‘tükürük’ yerine göre:
1) İnsanın arzusunu açığa vuran bir dil sürçmesi de olabilir.
2) İğdiş korkusuyla tetiklenen bir öfke patlaması da olabilir.
3) Haddini aşan taraflara hakkıyla ağzının payını vermek de olabilir.

Sosyal medyatik kanalizasyon tam da bu ‘tükürük’lerin havada uçuştuğu dev bir hazne olmak hasebiyle üstbenlerin virüs gibi yuvalanabildiği tehlikeli bir alandır, fakat aynı sebeple, üstbene karşı bağışıklık kazanmaya (sözlü deva ile aşılanmaya ve aşılamaya) yarayabilecek sözel malzemeyi de ancak orada bulabilirsiniz.

Işık Barış Fidaner doktoralı (Boğaziçi Üniversitesi) bir bilgisayar bilimcidir. Yersiz Şeyler‘in Admini, Žižekian Analysis’in Editörü, Görce Yazıları‘nın Küratörüdür. Twitter: @BarisFidaner

Bkz “Hazım İlkesinin Ötesi: Hazım Hazindir”