Balık (hayvancık): Göl, Deniz, Umman — Işık Barış Fidaner

Balık hem güçlü dalışlar yapar hem de dalgınca etrafta dolaşır:

1) Suda balık gibi olmak, bir yere iyice uyumlanmak veya bir işte iyice ustalaşmak demektir.

2) Sudan çıkmış balığa dönmek ise aksine yaşam şartlarına hazırlıksız yakalanmak veya dış dünyaya gafil avlanmaktır.

Su balığın hem güç kaynağıdır hem de zayıf noktasıdır, hem Arşimet kaldıracıdır hem de Aşil topuğudur [1].

Balığın yüzdüğü su farklı ölçeklerde olabilir:
1) Göl, kişisel gölgeyle barışmaktır (Can Gölü Canavarı).
2) Deniz, şu veya bu topluluk ruhuna aidiyettir: Kimlerdeniz?
3) Umman, jenerik anlamda senin ummanda benim de ümit bulmamdır [2].

Balığın Latincesi Pisces, ruhsal alanları niteleyen Psiko‘yu akla getirir. Psikoloji, psikanaliz, psikodrama, psikotarih… Bunların hepsine atıf yapan Yunanca Ψ (psi) harfi ise Ummanlar Tanrısı Poseidon‘un üçlü mızrağını akla getirir (trident: 🔱, ki o da Neptün’ün simgesidir: ♆) [3].

Balığın zayıflığı hayalperestliğidir, asılsız seraplara kapılıp gitmesidir. Diyelim ki balığın solungaçları güzel imgelerin tatlı havasını solumak üzere evrimleşmiştir, bir fotoğraf karesi, iyi bir poz yakalamak, eşsiz bir ana tutunmak… Özetle:

Poz iyi, don!

Balığın imgesel ayartılara kapılmaya yatkın halet-i ruhiyesi Faust’ta şöyle geçer:

Geçip giden saniyeyi selamladığımda şöyle:
“Dursana biraz, ne hoşmuşsun sen öyle!”
Ölümsüz bağlarla tutturasın ki beni,
En son mahvımı çekeyim doğalıberi!

Balık eğer imgelerde ürkünç karartılar görmemek için gözlerini yumarsa akvaryuma kapatılmış olur:

Ak var, yum!

Kapalı kalmayıp göle, denize, ummana açılan balıklar ruhsal uyumda ustalık timsali olabilirler.

Bir fıkra ile yazıyı noktalayalım:

Battı balık hiç istifini bozmadan yan gitti…
— Baştan kokacağına bana seni tutmayı öğretseydin ya!

☉: ♈︎ ♉︎ ♊︎ ♋︎ ♌︎ ♍︎ ♎︎ ♏︎ ♐︎ ♑︎ ♒︎ ♓︎

Işık Barış Fidaner doktoralı (Boğaziçi Üniversitesi) bir bilgisayar bilimcidir. Yersiz Şeyler‘in Admini, Žižekian Analysis’in Editörü, Görce Yazıları‘nın Küratörüdür. Twitter: @BarisFidaner

Notlar:

[1] Bkz “Sen muhteşem bir detaysın! Biberli öz-deşim oley!”

[2] Bkz “İmam imandır, Umman ummamdır”, ayrıca bkz “Jenerik Sen” (Wikipedia)

[3] Psiko’nun olumsuz çağrışımlarını da unutmayalım. Bir yanda kötücül ruhsallıklar vardır, Hitchcock’un Sayko (1960) filmindeki Norman Bates gibi. Öbür yandaysa insanlara mutluluk, başarı, tatmin, “genital evre” gibi sanal idealler vaat ederek sermayenin cool’u kölesi olmayı öğütlemekte mahzur görmeyen dandik ruhsallıklar vardır, onlara da sikkoloji ve sikkoanaliz diyelim. Psikolojik danışman ve/ya rehber psikolog sayılır mı sayılmaz mı gibi tartışmalar da “psikolamadık şu dünyada!” diyenlere moral vermecilik kapsamına girer. Bkz “Psikoluş uzmanı Psikolog”

İmge kaynağı.

pop psikoloji
pepsi kolacı
hep pisi kolajı
hepsi kolaycı