Rizgar eken fortuna biçer! — Işık Barış Fidaner

Türkçede bir atasözümüz şöyle der:

Rüzgar eken fırtına biçer.

Bunun standart meali kabaca şöyledir:

Esip gürlerseniz kendi başınıza iş açarsınız.

Yani sıkıntılarınızı bastırmanızı telkin eden sıkıcı bir atasözüdür bu.

Oysa kelimeleri azıcık değiştirirsek bambaşka bir mesaj belirir:

Rizgar eken fortuna biçer.

Rizgar Kürtçede ‘kurtuluş, özgürleşme’ demektir. Fortuna ise Latince ‘şans’ demektir ve antik Roma’nın Talih Tanrıçasının adıdır.

Tanrıça olmasına rağmen cümlede fortuna‘yı küçük harfle yazdım çünkü:
1) Fortuna kör talihtir: Ne hayra ne şerre yorulabilir.
2) Hayır mı şer mi olacağı Rizgar’ın niteliği meselesine bağlıdır.

Rizgar’ın niteliğine dair sorular da şunlardır [1]:
— Kurtuluş mu yoksa kurutuluş mu?
— Özgürleşme mi yoksa özgümleşme mi?

Işık Barış Fidaner doktoralı (Boğaziçi Üniversitesi) bir bilgisayar bilimcidir. Yersiz Şeyler‘in Admini, Žižekian Analysis’in Editörü, Görce Yazıları‘nın Küratörüdür. Twitter: @BarisFidaner

Notlar:

[1] Bkz “Büyükolizm: Baştan alalım ama bu kez daha duygulu olsun”, “Psikobaşkaldırı Özgümleşme Manifestosu: İnsan Yüzlü Žižek veya Kesişim Politikasını Psikanaliz Deterjanıyla Ovmak”, “Gümleyiş ve Gürleyiş: Yay ve Ok: Eğri ve Doğru”